Αθήνα, 21-24 Αυγ 2019
Ένα σεμινάριο της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συνεταιριστικών Τραπεζών της Ινδίας, με φροντίδα του ΔΙΚΤΥΟΥ Κ.Α.Π.Α. (Δίκτυο για την Κοινωνική Αλληλεγγύη και την Περιφερειακή Ανάπτυξη, www.diktio-kapa.dos.gr) και των στελεχών του κ Λουκά Μπρέχα και Δημήτρη Μιχαηλίδη, οργανώθηκε η παρουσίαση κάποιων παραμέτρων του Συνεργατισμού στην Ελλάδα από τον κ Παναγιώτη Τουρναβίτη (Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας), τον κ Κωνσταντίνο Δούνα (Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος), τον κ Γιώργο Ανέστη (Νέα Π.Α.Σ.Ε.Γ.Ε.Σ) και τον Δημήτρη Μιχαηλίδη (ΔΙΚΤΥΟ Κ.Α.Π.Α.).
Αναλυτικό ρεπορτάζ δια χειρός Δημήτρη Μιχαηλίδη
Για το ετήσιο συνέδριό της, η Ομοσπονδία Αγροτικών Συνεταιριστικών Τραπεζών της Ινδίας (National Federation of State Cooperative Banks), επέλεξε την Αθήνα, 21-24 Αυγ 2019, με επισκέψεις στην Ακρόπολη, στον Άρειο Πάγο, στην παραλία και στην Αργολίδα.
Στο κύριο Συνέδριο-Σεμινάριο με θέμα «Fraud monitoring system in financial cooperatives, as part of supervision and regulation- Σύστημα παρακολούθησης της απάτης στους οικονομικούς συνεταιρισμούς, ως τμήμα της εποπτείας και των ρυθμίσεων» συμμετείχαν 44 υψηλόβαθμα στελέχη συνεταιριστικών Τραπεζών (Πρόεδροι, Αντιπρόεδροι ή Γενικοί Διευθυντές), από τις τριάντα δύο (32) «State Banks» από όλη την Ινδία, οι οποίες εκπροσωπούν τις 370 Συνεταιριστικές Τράπεζες των Περιοχών, και οι οποίες με την σειρά τους συντονίζουν 99.000 τοπικές Συνεταιριστικές Τράπεζες σε όλη την Ινδία (!…)
Οι Συνεταιριστικές Τράπεζες της NFSCB έχουν περίπου 500.000 μέλη-συνεταιριστές και με τις δραστηριότητές τους καλύπτουν το 6% του συνολικού ύψους των πιστώσεων σε όλη την Ινδία. Βέβαια η NFSCB δίνει δάνεια μόνο προς αγρότες και αγροτικούς συνεταιρισμούς, τόσο για την αγροτική παραγωγή, όσο και την μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων, όταν γίνεται από αγρότες.
Για τον αστικό χώρο δραστηριοποιείται η Ομοσπονδία Αστικών Συνεταιριστικών Τραπεζών & Πιστωτικών Συνεταιρισμών (National Federation of Urban Cooperative Banks & Credit Societies-NAFCUB). Παράλληλα δραστηριοποιούνται σε κάθε προϊόν ή λειτουργία Ομοσπονδίες σε Εθνικό επίπεδο, όπως Ομοσπονδία Βαμβακοκαλλιεργητών, Ομοσπονδία Αγροτικού Μάρκετινγκ (National Agricultural Co-operative Marketing Federation of India-NAFED) κλπ. Όλες οι Ομοσπονδίες ενώνονται στην Συνεταιριστική Συνομοσπονδία της Ινδίας με το σύνθημα «Οι Συνεταιριστικές επιχειρήσεις οικοδομούν ένα καλύτερο κόσμο-Cooperative enterprises built a better world».
Ο κ Bhima Subrahmanyam (Managing Director της NFSCB, www.nafscob.org) είπε ότι το κύριο αντικείμενο της Ομοσπονδίας είναι η έκδοση εγχειριδίων για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς (έχουν εκδώσει 400 τίτλους) και η εκπαίδευση όλων των εργαζομένων και συνεταιριστών. Ίσως η τεχνογνωσία της NFSCB από την κοινωνία των 1.386.000.000 ανθρώπων στην Ινδία να μπορεί να προσφέρει χρήσιμα στοιχεία στην Ελλάδα των 10.000.000 από τους οποίους οι Κατά Κύριο Επάγγελμα-ΚΕΑ είναι 274.000 αγρότες.
Η Ινδία έχει Υπουργείο Συνεργατισμού. Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας (κ Ghanshyam H. Amin) είναι και βουλευτής (ένας από τους 543 συνολικά βουλευτές της Ινδίας των 1, 386 δις κατοίκων). Στο σεμινάριο μετείχαν πέντε (5) πρώην Υπουργοί που είναι πρόεδροι Συνεταιριστικών Τραπεζών σήμερα.
Στο σεμινάριό της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συνεταιριστικών Τραπεζών της Ινδίας, με φροντίδα του ΔΙΚΤΥΟΥ Κ.Α.Π.Α. (Δίκτυο για την Κοινωνική Αλληλεγγύη και την Περιφερειακή Ανάπτυξη, www.diktio-kapa.dos.gr) και των στελεχών του κ Λουκά Μπρέχα (6972404946) και Δημήτρη Μιχαηλίδη, οργανώθηκε η παρουσίαση κάποιων παραμέτρων του Συνεργατισμού στην Ελλάδα από τον κ Παναγιώτη Τουρναβίτη (6936579047, Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας), τον κ Κωνσταντίνο Δούνα (2109645223, Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος), τον κ Γιώργο Ανέστη (6981179380, Νέα Π.Α.Σ.Ε.Γ.Ε.Σ) και τον Δημήτρη Μιχαηλίδη (6998282382, ΔΙΚΤΥΟ Κ.Α.Π.Α.).
Επιβεβαιώθηκε σε όλες τις συζητήσεις ότι «Συνεταιρισμός είναι μια αυτόνομη ένωση προσώπων που συγκροτείται εθελοντικά για την αντιμετώπιση των κοινών οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών αναγκών και επιδιώξεών των μελών τους διαμέσου μιας συνιδιόκτητης και δημοκρατικά διοικούμενης επιχείρησης». Οι συνεταιρισμοί αποτελούν ιδιοκτησίες των μελών τους και δημοκρατικά ελεγχόμενες οργανώσεις. Η λέξη «δημοκρατικά» τα τελευταία χρόνια δέχεται διαφορετικές ερμηνείες και πιο «ελαστικούς» προσδιορισμούς. Έτσι κάποιοι αποδέχονται λανθασμένα ότι αντί στο σαφές «μία ψήφος για κάθε συμμετέχοντα στον συνεταιρισμό», μπορεί να είναι και «μία ψήφος για κάθε μερίδα», αλλά και κάποιο «ποσοστό ανάλογα με τον αριθμό των μερίδων» (!…) Ακούγονται ακόμα και «συνεταιρισμοί νέου τύπου» ….
Η συνεισφορά του ΔΙΚΤΥΟ Κ.Α.Π.Α. (ΑΜΚΕ), που είναι Κέντρο Υποστήριξης & Ανάπτυξης Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων, με έδρα: Δωδώνης 107, 45221 ΙΩΑΝΝΙΝΑ, info@diktio-kapa.dos.gr, είναι η ανάρτηση, ελεύθερα, για όλους τους συνεταιριστές, 24.000 σελίδων μεταφρασμένων κειμένων από την Διεθνή Συνεταιριστική Συμμαχία (ICA-International Cooperatives Aliens) και το ILO-International Labor Organization (Διεθνής Οργανισμός Εργασίας). Αυτοί οι δύο οργανισμοί είναι οι θεματοφύλακες του Συνεργατισμού Παγκοσμίως.
Στο ίδιο site βρίσκονται και αρκετά βιβλία για το συνεργατικό κίνημα, όπως το «Επανανακαλύπτοντας τους Συνεταιρισμούς», τα άρθρα από τις εκδόσεις του Ινστιτούτου Συνεταιριστικών Ερευνών & Μελετών, το σχέδιο για μια συνεταιριστική δεκαετία (2012-2020), τα πρακτικά από την 1η Συνάντηση Διεθνών Οργανώσεων Συνεταιρισμών & ΚΑΛΟ (Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών), στοιχεία από το 2ο Διεθνές Φόρουμ Συνεταιριστικού Δικαίου (26/9/2018, Αθήνα), αναφορές από συμμετοχή στο Διεθνές Συνεργατικό Κίνημα και πολλά άλλα.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Coopstarter (http://starter.coop/wp/) για το ξεκίνημα νέου συνεταιρισμού, που το προωθεί η ICA (Παγκόσμια Συμμαχία Συνεταιρισμών) σε όλο τον κόσμο και το πλούσιο υποστηρικτικό υλικό για την κατάρτιση μιας ενιαίας νομοθεσίας με βάση τις συνεταιριστικές αρχές στο www.diktio-kapa.dos.gr/CoopLawMaterials/CoopLawMaterials.htm.
Ο κ. Δούνας, από την Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος, είπε: Υπάρχουν 23 συνεταιριστικές μονάδες φαρμακοποιών σε όλη την Ελλάδα. Η κάθε μία είναι ανεξάρτητο νομικό πρόσωπο και έχει δική του διοίκηση. Συνολικά συμμετέχουν 5.400 φαρμακοποιοί σαν μέλη σε σύνολο 10.500 φαρμακείων στην Ελλάδα. Επί πλέον 2300 φαρμακεία εξυπηρετούνται σαν πελάτες.
Η βασική δραστηριότητα είναι διανομή φαρμάκου και κατέχουν περίπου το 45% της φαρμακευτικής αγοράς που αντιστοιχεί περίπου στο 1% του Ελληνικού ΑΕΠ. Απασχολούνται συνολικά 1.500 εργαζόμενοι, ενώ 280 φορτηγά διανέμουν τα φάρμακα κάνοντας 31.000 παραδόσεις την ημέρα. Είναι κερδοφόρες επιχειρήσεις με ελάχιστο ή καθόλου τραπεζικό δανεισμό παρά την οικονομική κρίση. Η δευτεροβάθμια βαθμίδα των συνεταιρισμών είναι η Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος (ΟΣΦΕ). Οι συνεταιριστικές μονάδες δεν δεσμεύονται καταστατικά στις αποφάσεις της ομοσπονδίας. Η ομοσπονδία έχει συμβουλευτικό ρόλο.
Ανάμεσα στα πολλά και ενδιαφέροντα που επεσήμανε ο κ Π. Τουρναβίτης, από την Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας καταγράψαμε: Η Συνεταιριστική Τράπεζα δημιουργήθηκε το 1994 ως Πιστωτικός Συνεταιρισμός και έγινε Τράπεζα το 1998. Έχει 10.000 μέλη και είναι μια από τις επτά (7) Συνεταιριστικές Τράπεζες στην Ελλάδα, αλλά η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας αναγνωρίσθηκε και ως Ηθική Τράπεζα.
Η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας, ΔΕΝ πήρε ποτέ Δημόσιο χρήμα, και ενώ όλες οι άλλες έπαυσαν τα δάνεια, κατά την διάρκεια της κρίσης αύξησε τις δανειοδοτήσεις της κατά 76%, την εμπιστοσύνη των μελών της (καταθέσεις) κατά 89% και τα μέλη της κατά 122%. Και ο κ Π. Τουρναβίτης κατέληξε με το ίδιο σύνθημα που έχουν και στην Ινδία, «Cooperatives can built a better world. We support… We contribute… We care- Οι Συνεταιρισμοί μπορούν να κτίσουν ένα καλύτερο κόσμο. Υποστηρίζουμε. Συνεισφέρουμε. Ενδιαφερόμαστε».
Ο κ Γ. Ανέστης, από την Νέα ΠΑΣΕΓΕΣ χαιρέτισε την παρουσία τόσο σημαντικών στελεχών από μόνο Αγροτικές Συνεταιριστικές Τράπεζες της Ινδίας και έδωσε μερικά στοιχεία από την αγροτική πραγματικότητα της Ελλάδας.
Στην Ελλάδα 37 εκατ στρέμματα καλλιεργειών και 25 εκατ βοσκότοποι αποδίδουν 7 δις Ευρώ ετησίως. Συνεισφέρουν στο 4% του ΑΕΠ (και συνολικά με τον πολλαπλασιαστή δημιουργούν το 20% του ΑΕΠ της Ελλάδος). Το 1995 οι εργαζόμενοι στην γεωργία ήταν 758.000, το 2011 έγιναν 540.000 και το 2015 481.744, συνεχώς μειούμενοι. Ο μέσος κλήρος είναι 47 στρέμματα σε 7 κομμάτια.
Οι Αγροτικοί συνεταιρισμοί έχουν τζίρο το 1,2% μόνο του ΑΕΠ (στην ΕΕ το 10%). Το 2011 ήταν 6.770 Συνεταιρισμοί, αλλά μετά την αναδιάρθρωση (προσαρμογή στις επιθυμίες της κυβέρνησης) κατέληξαν να είναι μόνο 146 Συνεταιρισμοί με τζίρο πάνω από 1 εκ Ευρώ, 120 συνεταιρισμοί με μέχρι 250.000€ και 200 συνεταιρισμοί με λιγότερο από 30.000€ ετησίως.
Οι Νέοι Αγρότες (ηλικία 20-35 ετών) είναι μόνο 6% των αγροτών ενώ θα έπρεπε να είναι σε μια ομαλή κατάσταση τουλάχιστον το 40% …, που δείχνει ΜΗ βιωσιμότητα της ελληνικής γεωργίας. Ο κατά Κύριο Επάγγελμα Αγρότης (ΚΕΑ) χαρακτηρίζεται στην Ελλάδα όποιος έχει αγροτικό εισόδημα τουλάχιστον το 50% των εισοδημάτων του και απασχολείται τουλάχιστον κατά 30% με την γεωργία. «Παίζοντας» με τα κριτήρια το 2010 φαίνονταν 1.130.000 «αγρότες» να εισπράττουν επιδοτήσεις, τώρα μοιάζει να επιδοτούνται 719.000, αλλά ΜΟΝΟ 533.000 δηλώνουν κάποιο αγροτικό εισόδημα, και ΜΟΝΟ 274.000 είναι κατά Κύριο Επάγγελμα Αγρότες στην Ελλάδα! …
Το μέλλον της γεωργίας (με την ευρεία έννοια) είναι BIG (τεράστιο στα ελληνικά) που σημαίνει Biodiversity, Innovation & Generation –Green (Βιοποικιλότητα, Καινοτομία & Ανανέωση γενεών –Πρασίνισμα).
Οι αναγέννηση στην ελληνική γεωργία απαιτεί περίπου 25 δις Ευρώ (10 δις € Δημόσια και 15 δις Ιδιωτικά κεφάλαια) στους τομείς αιγοπροβατοτροφίας (τυρί), χοιρινού, ελαιόλαδου, κρασιού, πρώιμων κηπευτικών, ζωοτροφών και αρωματικών φυτών.
Ο Αγροτικός Ανθοπαραγωγικός Συνεταιρισμός Αθηνών πρόσφερε μια ένδειξη της τεράστιας βιοποικιλότητας σε αυτόχθονα φυτά και ανθοκομικά φυτά. Πιθανόν θα μπορούσε να δημιουργηθεί στην Ελλάδα HUB διανομής ανθέων για τα Βαλκάνια.
Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής πρόσφεραν στοχευόμενες ξεναγήσεις και γευσιγνωσίες με εκλεκτό «ζυγούρι». Οι Ινδοί ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για πρόβειο κρέας και κοτόπουλα, και συζητήθηκαν ευρέως εκτός προγράμματος.
Ο κ Harmesh Singh (Indian Group Team in Greece) έδωσε πολλές χρήσιμες πληροφορίες για τις συνθήκες στην Ελλάδα και τους Ινδούς που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα.
Ο κ Θεοδόσης Αθανασάς (Διευθυντής Γραφείου Υπουργού ΑΑ&Τ) βρήκε πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία από όσα άκουσε για την δραστηριότητα των Αγροτικών Συνεταιριστικών Τραπεζών της Ινδίας από τον κ Bhima Subrahmanyam.
Σε μερικούς από τους συνέδρους δόθηκε το βιβλίο «Σκέψεις για την Αγροτική Ανάπτυξη» του Δημήτρη Μιχαηλίδη (Έκδοση ΣΤΕΝΤΟΡΑΣ), η παρουσίαση του οποίου στο ευρύ κοινό θα γίνει στην Αθήνα, στις 28 Σεπ 2019, στο αμαξοστάσιο του ΟΣΥ, στις 19.00, στα πλαίσια του EDUCATION Festival που οργανώνει το Skywalker, ανοικτό για όλους.
Αρκετά από όσα συζητήθηκαν θα γίνει προσπάθεια να περιληφθούν στο υπό έκδοση βιβλίο «Σκέψεις για την Κοινωνική Οικονομία», που θα παρουσιασθεί και θα μοιρασθεί δωρεάν στους συμμετέχοντες, στις 29 Σεπ 2019, στο αμαξοστάσιο του ΟΣΥ (Ερμού & Πειραιώς, Γκάζι, Αθήνα), στις 19.00, στα πλαίσια του Φεστιβάλ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ, που οργανώνει το Skywalker, ανοικτό για όλους.
Στην φωτογραφία από το σεμινάριο ο Δημήτρης Μιχαηλίδης, ο κ Παναγιώτης Τουρναβίτης, οο κ Κωνσταντίνος Δούνας & ο κ Bhima Subrahmanyam.
